Gratis lesmateriaal Met plezier gezonder oud!
Ouderen die moeite hebben met de basisvaardigheden lezen, schrijven en rekenen hebben vaak negatieve leerervaringen gehad. Daardoor hebben ze niet snel de neiging om deel te nemen aan traditionele leertrajecten. In het Low Literacy at Play (LOLit) project is daarom een ander soort cursus ontwikkeld. Er wordt minder gebruik gemaakt van traditionele leermethodes. Ook ligt de focus van de cursus op thema’s die voor ouderen belangrijk zijn, zoals het ouder wordende lichaam, sociale betrokkenheid en voeding.
We voelden ons thuis hier. De sfeer was goed. Dat maakt ook dat je makkelijker dingen deelt met elkaar.
Samen spelenderwijs leren
De cursus is ontwikkeld volgens het principe van betekenisvol spel: vaardigheden worden spelenderwijs aangeleerd. Dit gebeurt niet passief, zoals in een traditionele cursus, maar actief: ouderen nemen deel aan de activiteit, ze wisselen ervaringen uit en leren zo van elkaar. Gezelligheid en plezier staan voorop!
De kern van de cursus is een verzameling speelkaarten die op verschillende manieren gebruikt kunnen worden. Door gesprekken met de doelgroep hebben de makers van het spel vijf thema’s geselecteerd: digitaal, het ouder wordende lichaam, voeding, welbevinden en pensioen. Het kaartspel kan op allerlei manieren gebruikt worden, zoals in de vorm van ganzenbord of memory. Je gebruikt de speelkaarten door ze te downloaden, dubbelzijdig te printen en los te knippen. Je haalt zo vier speelkaarten uit één A4. Je kunt het beste wat dikker papier gebruiken of de kaarten lamineren, zodat je ze makkelijk kan gebruiken.
De uitwisseling is fijn, je leert zo ook hoe de ander denkt.
Thema's
We lichten we de thema’s hieronder kort toe. Bij ieder thema vind je een link naar een kennisdocument vol achtergrondinformatie.
Digitaal
Het thema Digitaal gaat over het internet: zowel de positieve aspecten ervan als de uitdagingen. Zo worden deelnemers aangemoedigd om WhatsApp te gebruiken, met online bankieren aan de slag te gaan en te oefenen met videobellen. Maar er is ook ruimte voor digitale veiligheid: wat zijn phishing-mails, moet je cookies altijd accepteren en hoe weet je of een website veilig is? De spelkaarten bij dit thema combineren zoekopdrachten op het internet met onderwerpen die relevant zijn voor deelnemers. Zie bijvoorbeeld de kaarten hieronder.
Het ouder wordende lichaam
Dit thema gaat over de manier waarop het lichaam verandert als je ouder wordt: je krijgt bijvoorbeeld meer rimpels en je gaat minder goed zien. Ook je spierkracht neemt af. Hoe ga je met al die veranderingen om? Zijn er dingen die je kan doen om je fijn te voelen, zoals gezonde voeding eten en voldoende bewegen? En hoe doe je dat dan precies? De kaarten binnen dit thema nodigen de deelnemers uit hun ervaringen te delen. Daarnaast vind je ook allerlei praktische tips om beter om te gaan met ouder worden.
Voeding
Het thema Voeding zoomt dieper in op gezond en bewust eten en waar je informatie over deze onderwerpen kunt vinden. In het kennisdocument vind je informatie over voedingsgerelateerde veranderingen bij het ouder worden, zoals verminderde eetlust en veranderingen in smaak en geur. De kaarten bij dit thema nodigen de deelnemers uit om met elkaar in gesprek te gaan over hun eetgewoonten en hoe ze gezonde keuzes kunnen maken.
Welbevinden
Welbevinden gaat over hoe je je voelt. Er zijn veel factoren hier een rol bij spelen, bijvoorbeeld sociaal contact met anderen en het hebben van een doel in je leven. Tegelijk hebben deze zaken weer invloed op hoe mensen hun leven leiden en hoe zij in de maatschappij staan. Mensen die een fijn sociaal netwerk hebben, het gevoel hebben dat ze ertoe doen en weinig stress ervaren hebben ook een gezondere leefstijl. Ze bewegen meer en zijn actiever in de maatschappij. De kaarten bij dit thema gaan in op allerlei aspecten die invloed hebben op het welbevinden, zoals onderstaand voorbeeld.
Pensioen
Pensioen is een heel breed thema. Uit gesprekken met de doelgroep kwam naar voren dat de ouderen behoefte hadden aan informatie over de financiële en praktische kanten van het pensioen. De meeste kaarten gaan hier dan ook over, zoals je aan de voorbeelden ziet. Je kunt de kaarten van de andere thema’s, zoals Welbevinden en Digitaal, ook gebruiken als aanvulling bij een bijeenkomst over pensioen.
Aan de slag!
Enthousiast geworden om zelf een cursus te gaan geven? De makers van het kaartspel hebben een handboek geschreven om je op weg te helpen. In het handboek vind je achtergrondinformatie, praktische tips en allerlei oefeningen. Aan de hand van zeven thema's leer je hoe je zelf een cursus Met gezonder oud! kunt opzetten en uitvoeren.
Heb je de smaak te pakken met het kaartspel en zit je vol nieuwe ideeën? De makers van de cursus hebben ook een template in Canva ontwikkeld waarmee je zelf kaarten kan maken. Je vindt het template hier.
Over Met plezier gezonder oud!
De cursus Met plezier gezonder oud! is onderdeel van het Europese project Low Literacy at Play (LOLit). Dit project wordt geleid door Leyden Academy on Vitality and Ageing in samenwerking met Stichting Lezen en Schrijven, de Universiteit van Kopenhagen, de Universiteit van Coimbra en AI9.PT. Het project is medegefinancierd door Erasmus+.
Voor meer informatie of vragen kun je hier terecht: