Tijd en vrije wil
Serie Grote Klassieken
In Tijd en vrije wil ontwikkelt Nobelprijswinnaar Henri Bergson een theorie van de geleefde tijd. Hij laat overtuigend zien dat wij een te kwantitatief begrip van tijd hebben. Een voorbeeld is de analoge klok, die tijd ruimtelijke weergeeft.
Ook de wetenschap vertaalt temporele fenomenen (zoals het leven, bepaalde gevoelens) graag in kwantitatieve termen. Hierdoor lijkt alles zich te laten uitrekenen en te vatten in formules. Deze neiging heeft nefaste gevolgen voor de vrije wil, die zich juist onttrekt aan berekenbaarheid. Tegenover deze kwantitatieve opvatting ontwikkelt Bergson in Tijd en vrije wil een kwalitatief begrip van tijd, waarin de ervaring van de tijd wordt begrepen als proces, als 'duur'.
Reviews 'Tijd en vrije wil'
Gezien in de media:
'Honderdzesentwintig jaar na dato heeft dit boek weinig aan actualiteit verloren en ook in Nederlandse vertaling is het een aangename uitdaging om je als lezer te laten meevoeren op de stroom aan gedachten en beelden die Bergson op papier zette.' –Marli Huijer in de Volkskrant, 9-8-2014
'[...] in vlekkeloos Nederlands vertaald door Jeanne Holierhoek.' – Carel Peeters in Vrij Nederland
'Het aantrekkelijk van Bergson is dat hij vaak verhelderende metaforen en voorbeelden gebruikt om zijn vaak nogal abstracte redeneerwijze toe te lichten.' – Maarten Doorman in Filosofie Magazine
'Deze Franse filosoof verplaatste de aandacht van het objectieve naar het subjectieve, van de uiterlijke observatie naar de innerlijke beleving. Tijd is niet zomaar meetbaar, meende hij, want tijd is altijd gerelateerd aan je ervaring. Bergson richtte zich op de persoonlijke tijdsbeleving, en het is precies die beleving die vele schrijvers in hun romans trachten te vatten.' – Jannah Loontjes in Filosofie Magazine, waar zij de filosofen bespreekt die haar aan het denken hebben gezet.
