Het meemaken dat een patiënt herstelt vanuit een ernstige psychotische depressie dankzij enkele elektroconvulsietherapie (ECT)-sessies, is één van de meest dankbare gebeurtenissen die een hulpverlener in de dagelijkse praktijk kan ervaren. ECT kan de kwaliteit van leven van patiënten met een ernstige psychiatrische aandoening sterk en snel verbeteren.
In deze herziene versie van het Leerboek Elektroconvulsietherapie geven de auteurs een overzicht van de dagelijkse ECT-praktijk en de recentste wetenschappelijke inzichten op dit gebied. Ondanks de effectiviteit van ECT wordt deze behandeling vaak niet direct ingezet, deels door het stigma en de angst die ermee gepaard gaan.
Het leerboek is opgedeeld in drie delen: klinisch-wetenschappelijk, basaal-wetenschappelijk en maatschappelijk. Deze tweede druk is geactualiseerd aan de hand van de nieuwe multidisciplinaire richtlijn, de implementatie van de Wet verplichte geestelijke gezondheidszorg en nieuwe inzichten vanuit de wetenschap.
Dit verdiepende leerboek is uitermate geschikt voor onderwijs aan studenten zoals artsen in opleiding, psychiaters en andere medische specialisten/hulpverleners in opleiding. Ook psychiaters, anesthesiologen en ggz-professionals die met ECT te maken krijgen, vinden hierin waardevolle informatie. Daarnaast is het boek interessant voor huisartsen en POH-ggz die betrokken zijn bij het verwijzen van chronisch depressieve patiënten.
Voorwoord
Max Fink
Voorwoord bij tweede druk
Algemene inleiding
Bastiaan Verwey & Jeroen van Waarde
Deel I Klinisch-wetenschappelijke aspecten
Inleiding
Bastiaan Verwey & Jeroen van Waarde
1.1 Inleiding
1.2 Methodologische beperkingen van onderzoek naar indicaties en effectiviteit
1.3 Multidisciplinaire Richtlijn Elektroconvulsietherapie
1.4 ECT bij patiënten met stemmingsstoornisse
1.5 Literatuur
Bastiaan Verwey, Jasper Zantvoord & Jeroen van Waarde
2.1 Inleiding
2.2 ECT bij patienten met primair psychotische stoornissen
2.3 ECT bij patienten met katatonie
2.4 ECT bij patienten met overige psychiatrische aandoeningen
2.5 ECT bij patienten met somatische aandoeningen
2.6 Literatuur
Harm-Pieter Spaans & Esmée Verwijk
3.1 Inleiding
3.2 Zeer vaak voorkomende bijwerkingen (>10%)
3.3 Vaak tot zeer vaak voorkomende bijwerkingen (tot 10%)
3.4 Soms optredende bijwerkingen (0,1-1%)
3.5 Zelden optredende bijwerkingen (0,01-0,1%)
3.6 Carodiovasculair-gecompromitteerde patienten
3.7 Literatuur
Bastiaan Verwey, Arinda Brinkman, Mark Kolenbrander & Walter van den Broek
4.1 Inleiding
4.2 De preoperatieve screening
4.3 Absolute en relatieve contra-indicaties
4.4 Invloed van comedicatie
4.5 Standaard operatieve procedure
4.6 Sedativa, spierrelaxantia en overige middelen
4.7 Overige middelen
4.8 Literatuur
Max Stek, Eric van Exel, Bastiaan Verwey & Jeroen van Waarde
5.1 Inleiding
5.2 Kwetsbare ouderen
5.3 ECT en somatische comorbiditeit
5.4 Maligne katatonie
5.5 ECT tijdens en na de zwangerschap
5.6 ECT bij kinderen en adolescenten
5.7 ECT als palliatieve behandeling in de laatste levensfase
5.8 Literatuur
Harm-Pieter Spaans, Pascal Sienaert & Jeroen van Waarde
6.1 Inleiding
6.2 Elektrodeplaatsing
6.3 Stimulusparameters
6.4 Impedantie
6.5 Insultdrempel
6.6 Doseringsstrategieën
6.7 Uitgelokte insultduur
6.8 Behandelfrequentie
6.9 Literatuur
Pascal Sienaert & Esmée Verwijk
7.1 Inleiding
7.2 Monitoring van het ECT-insult
7.3 Monitoring van het behandeleffect en bijwerkingen
7.4 Literatuur
Tom Birkenhäger, Willemijn Heijnen & Michiel Coesmans
8.1 Inleiding
8.2 Vervolgbehandeling met psychofarmaca
8.3 Vervolg-ECT
8.4 Vervolgbehandeling met psychotherapie
8.5 Literatuur
Deel II Basaal-wetenschappelijke aspecten
Inleiding
Bastiaan Verwey
9.1 Inleiding
9.2 Stroom, lading en stroomsterkte
9.3 Spanning of potentiaalverschil
9.4 Weerstand en impedantie
9.5 Energie en vermogen
9.6 De uitvoering van ECT: waar blijft de energie?
9.7 Veiligheid van ECT en het ECT-apparaat
9.8 Literatuur
Joey Verdijk & Jeroen van Waarde
10.1 Inleiding
10.2 De beschikbare ECT-apparaten
10.3 Wet- en regelgeving
10.4 Toekomstig wetenschappelijk onderzoek
10.5 Literatuur
Jeroen van Waarde & Michel van Putten
11.1 Inleiding
11.2 Basale fysiologie van hersenen en ECT
11.3 Netwerkdynamiek binnen de hersenen
11.4 Inductie van insultactiviteit met ECT
11.5 Determinanten van de klinische insultdrempel
11.6 Belemmeringen en patronen van stroomverdeling bij ECT
11.7 Termineren van insultactiviteit na de ECT-stimulus
11.8 Toekomstig onderzoek
11.9 Literatuur
Michel van Putten & Jeroen van Waarde
12.1 Inleiding
12.2 Bio-elektriciteit
12.3 De actiepotentiaal
12.4 Hersenritmes
12.5 Montages bij ECT
12.6 EEG-patroon bij ECT
12.7 Artefacten op het EEG
12.8 Literatuur
Guido van Wingen, Martijn Arns & Jeroen van Waarde
13.1 Inleiding
13.2 Meta-analyse van klinische variabelen
13.3 Methodologische criteria voor een diagnostisch instrument
13.4 Systematische review
13.5 Conclusie
13.6 Literatuur
Esmée Verwijk, Mike van Kessel, Jasmien Obbels & Marijn Kroes
14.1 Inleiding
14.2 Neuroanatomie en neurofysiologie van het menselijk geheugen
14.3 Cognitieve effecten van ECT in de dagelijkse praktijk
14.4 Literatuur
Indira Tendolkar, Metten Somers & Philip van Eijndhoven
15.1 Inleiding
15.2 Cerebrale effecten
15.3 Hormonale en immunologische effecten
15.4 Effect op het cardiovasculaire systeem
15.5 Literatuur
Deel III Maatschappelijke aspecten
Inleiding
Bastiaan Verwey & Pascal Sienaert
16.1 Inleiding
16.2 Geschiedenis van het gebruik van elektriciteit in de geneeskunde
16.3 Geschiedenis van ECT: over shock en convulsie
16.4 Ontwikkelingen vanaf de jaren zestig van de twintigste eeuw
16.5 Geschiedenis van ECT in Nederland
16.6 Geschiedenis van ECT in Belgie
16.7 Wetenschappelijk onderzoek in Nederland en België
16.8 Literatuur
Héctor van den Boorn & Jeroen van Waarde
17.1 Het verhaal van Héctor
17.2 Het verhaal van Jeroen, de behandelend psychiater
17.3 Literatuur
Judith Godschalx-Dekker
18.1 Inleiding
18.2 Behandelbevoegdheid
18.3 Patientenrechten
18.4 Dilemma’s
18.5 Wilsonbekwaamheid
18.6 Afwegen van voor- en nadelen van ECT
18.7 Wilsonbekwaamheid bij specifieke patientengroepen waarbij ECT geïndiceerd is
18.8 Behandeling zonder instemming onder de WGBO
18.9 Wet verplichte ggz
18.10 ECT zonder wilsbekwaam consent in wetenschappelijke literatuur
18.11 ECT bij aanvankelijk verzet in Nederlandse casuïstiek
18.12 Conclusies ten aanzien van ECT bij wils(on)bekwaamheid
18.13 Literatuur
Maarten van Schijndel & Jeroen van Waarde
19.1 Inleiding
19.2 Waarborgen van patientveiligheid
19.3 Kosteneffectiviteit van ECT
19.4 Richtlijn Elektroconvulsietherapie
19.5 Kennisverspreiding
19.6 ECT-registratiesystemen
19.7 Logistieke organisatie van ECT in Nederland
19.8 Capaciteit in Nederland
19.9 Toekomstgedachten
19.10 Literatuur
Freek ten Doesschate & Jeroen van Waarde
20.1 Inleiding
20.2 Informed consent
20.3 Gezamenlijke besluitvorming
20.4 Effectieve communicatie
20.5 De voorlichting
20.6 Literatuur
Personalia
Register
In hoofdstuk 20 van Leerboek elektroconvulsietherapie wordt er verwezen naar de infographics in de figuren 20.2 - 20.5. Je kunt de figuren downloaden door op de infographic hieronder te klikken.
Bekijk ook onze reeks Probleemgeoriënteerd denken in de geneeskunde. Aan de hand van casussen nemen diverse auteurs je mee in het denkproces van veelvoorkomende en uiteenlopende ziektebeelden in specifieke specialismen. Zoals anesthesiologie, palliatieve zorg, chirurgie en de spoedeisende hulp.
Je hebt een zakelijk account nodig om dit product te kunnen bestellen. Je bent nu ingelogd met het e-mailadres: .
Wil je dit e-mailadres gebruiken voor je zakelijk account?
Ander e-mailadres gebruiken voor zakelijk account Huidig e-mailadres gebruiken voor zakelijk account