Marx, Wagner, Nietzsche
Het tijdperk van de revoluties
Reis door de dynamische wereld van drie toonaangevende denkers en hun controversiële invloed op onze tijd
Marx, Wagner en Nietzsche ontwikkelden hun revolutionaire ideeën in de negentiende eeuw en hadden grote invloed op de periode daarna, een eeuw van extremen en politieke catastrofes.
Politicoloog Herfried Münkler brengt deze drie fascinerende figuren bij elkaar, wijst op hun overeenkomsten en verschillen en roept daarmee een heel tijdperk op dat vele aardverschuivingen kende: politiek, economisch en maatschappelijk, maar ook esthetisch en psychisch. Marx was uit op de revolutie van de sociaaleconomische verhoudingen, Wagner op culturele regeneratie en Nietzsche op de schepping van een nieuwe mens.
Münkler laat zien dat wij in onze tijd de ideeën van Marx, Wagner en Nietzsche opnieuw moeten interpreteren om ze tot ons te laten spreken. Genuanceerd, kritisch en helder werpt hij nieuw licht op drie grootmeesters wier ideeën kunnen dienen ‘als reflectieruimte voor de omslagen in de eenentwintigste eeuw’, met zijn nieuwe tendensen tot ongelijkheid en kritiek op het kapitalisme (Marx), de opkomst van nieuw nationalisme en antisemitisme (Wagner), en vragen over de plaats van het individu in een wereld beheerst door massamedia (Nietzsche).
Over de auteur en vertaler
Herfried Münkler (1951) is een bekende Duitse politicoloog en veelgevraagd commentator over wereldpolitiek. Hij is emeritus hoogleraar politieke wetenschappen aan de Humboldt‑Universität zu Berlin. Veel van zijn boeken gelden als standaardwerken, zoals Machiavelli (2004) en Der Grosse Krieg (2013). Peter Claessens is classicus, filosoof, auteur en vertaler. Hij schreef uitgebreid over de filosofie en receptie van Friedrich Nietzsche.
Origineel: Marx, Wagner, Nietzsche. Welt im Umbruch (Rowohlt Verlagt, 2021)
‘Een fabuleuze ideeëngeschiedenis. [...] Met een formidabele kennis over hun leven en werk beschrijft Münkler hun overtuigingen, obsessies en veelvuldige desillusies, zodat een ideeëngeschiedenis van de negentiende eeuw ontstaat. [...] Kortom, ik heb Marx, Wagner, Nietzsche met rode oortjes gelezen, ook dankzij het verbluffend soepele Nederlands van Peter Claessens.’ – NRC ●●●●
‘Het lijkt schier onmogelijk, maar toch slaagt Münkler erin om tot de kern van de drie oeuvres door te dringen en ze daadwerkelijk met elkaar in dialoog te laten gaan. Dat is een grote prestatie, waarmee Münkler ook zijn eigen status als ‘wegbegeleider’ bevestigt.’ – Trouw
‘Een verrassend boeket van politiek-filosofische inzichten en historische details over drie onmogelijke heren met even onmogelijke ideeen.’ – Historisch Nieuwsblad
‘Herfried Munkler brengt Marx, Wagner en Nietzsche samen in verrassende analyses. Hij laat zien hoe hun revolutionaire ideeën tot stand kwamen en hoe die doorwerken in onze tijd.’ – Filosofie Magazine
‘Münkler synthetiseert en confronteert meesterlijk. [...] Marx, Wagner, Nietzsche is alvast een puik staaltje ideeëngeschiedenis.’ – De Standaard
‘Een denkbeeldige topontmoeting van drie grootmeesters.’ – Biografieportaal
‘Voor mij had die ondertitel echter ook heel treffend ‘Een gebroken wereld’ kunnen zijn. Minder politiek geladen en in velerlei opzicht in contact met de huidige wereld en tijd waarin zowel in letterlijke als figuurlijke zin veel afgebroken wordt en dus ooit weer opgebouwd zal moeten worden. Ook dát maakt deze uitgave bijzonder interessant om te gaan lezen en is misschien ook wel de reden waarom dit boek zo hoog scoort in de dagbladrecensies en ‘hitlijsten’ van de boekhandel.’ –friedrichnietzsche.nl
Fragment op Historiek: Marx' overtuiging dat de antieke tragedie definitief verleden tijd is
Artikel in Knack: Marx, Wagner en Nietzsche: ieder zijn revolutie
Reviews 'Marx, Wagner, Nietzsche'
In de media
‘Een fabuleuze ideeëngeschiedenis. [...] Ik heb Marx, Wagner, Nietzsche met rode oortjes gelezen, ook dankzij het verbluffend soepele Nederlands van Peter Claessens.’ – NRC ●●●●
‘Marx, Wagner, Nietzsche laat de drie grootheden met elkaar in discussie gaan: een waagstuk, maar het werkt.’ – de Volkskrant ★★★★
‘Het lijkt schier onmogelijk, maar toch slaagt Münkler erin om tot de kern van de drie oeuvres door te dringen en ze daadwerkelijk met elkaar in dialoog te laten gaan. Dat is een grote prestatie, waarmee Münkler ook zijn eigen status als ‘wegbegeleider’ bevestigt.’ – Trouw
‘Een verrassend boeket van politiek-filosofische inzichten en historische details over drie onmogelijke heren met even onmogelijke ideeen.’ – Historisch Nieuwsblad
‘Herfried Munkler brengt Marx, Wagner en Nietzsche samen in verrassende analyses. Hij laat zien hoe hun revolutionaire ideeën tot stand kwamen en hoe die doorwerken in onze tijd.’ – Filosofie Magazine
‘Münklers historische tour de force maakt op prachtige wijze duidelijk hoe het krachtenveld van de woelige negentiende eeuw formatief is geweest voor het gedachtengoed van Marx, Wagner en Nietzsche.’ – ISVW
‘Münkler synthetiseert en confronteert meesterlijk. [...] Marx, Wagner, Nietzsche is alvast een puik staaltje ideeëngeschiedenis.’ – De Standaard
‘Karl Marx, Richard Wagner en Friedrich Nietzsche hebben niet per se veel met elkaar gemeen, behalve dat ze in dezelfde tijd leefden. Toch heeft deze combinatiebiografie van Herfried Münkler meerwaarde: samen vormen hun levens en gedachten een ideeëngeschiedenis van de negentiende eeuw. Münkler toont daarbij de nodige kritische distantie, die belangrijke inzichten oplevert over onze moderne tijd.’ – De 50 beste boeken van 2023 volgens NRC
Gerelateerde uitgaven
Het kapitaal
In gesprek met Nietzsche
De Duitse ideologie
