Jam Cultures
Over inclusie: meedoen, meepraten, meebeslissen
Voor het oplossen van complexe vraagstukken zijn vele invalshoeken nodig, maar een confrontatie met andersdenkenden is niet alleen maar creatief, leuk en verrijkend.
Inclusie gaat over meedoen
Inclusie gaat over het aangaan van wezenlijke relaties met vreemden. Over diversiteit. Over cocreatie. Dat hebben we nodig, want we wonen en werken samen met mensen uit allerlei culturen en met allerlei achtergronden. Het maakt inclusie, goed omgaan met macht en verschil, een van de grootste uitdagingen van deze tijd.
Inclusie is een hot topic
Samenwerkingen stranden door verschillende organisatieculturen. Conflicten ontstaan doordat we elkaar niet begrijpen. Mensen worden uitgesloten vanwege hun kleur, geloofsovertuiging, leeftijd of seksuele geaardheid. Inclusie is een hot topic. Het gaat over wie wat beslist, wie zich aan wie moet aanpassen, over wat we wel en niet normaal vinden. Over wie mee mag doen en wie vooral niet.
Jam cultures komen samen tot een beter geheel
Het zijn onderwerpen waar we niet licht en opgewekt over spreken met elkaar. We hebben een energieke taal nodig om onderlinge pijnpunten te benoemen, zonder dat iedereen meteen op zijn achterste benen staat. Die taal vind je in dit boek. Je leert kijken naar inclusie als een jamsessie waarbij je elkaar met lef en verbinding ontmoet. In Jam Cultures durft iedereen zijn of haar eigen geluid te laten horen, om samen in voortdurende afstemming tot een beter geheel te komen. Samen jammen, apart en toch samen. Met krachtige begrenzing en liefdevolle aandacht. Snoeihard en soft tegelijkertijd.
Jam Cultures is een pakkend boek waarin Jitske Kramer op luchtige wijze zware thema’s beschrijft. Ze laat je nadenken. Over hoeveel diversiteit je aan kunt. En wilt. En moet.
Aanbeveling
'Diversiteit gaat over uitgenodigd worden op het feest. Inclusie gaat over gevraagd worden om mee te doen en te dansen.' - Vernã Myers
'Kramer zet een duidelijk pad uit voor een beter begrip en meer inclusieve culturen.' - Financial Times
Jam Cultures genomineerd
Jam Cultures is genomineerd voor de titel Ooa Boek van het Jaar 2020.
Inleiding
De kern – 13
Over mij: wie ben ik om het hierover te hebben? – 18
Over jou, de lezer – 19
Inclusie, wat is dat? – 20
Diversiteit: zichtbare en onzichtbare verschillen – 26
Diversiteit: een bak ellende of een berg hoop? – 28
Diversiteit en inclusie. Waarom? Daarom! – 30
Jam Cultures – 33
Bronnen – 37
1 ONDERSCHEID - Over onze neiging tot klonen en de lusten en lasten van stereotypen
Gedoe met verschillen: aangeboren of aangeleerd? – 41
Hoeveel diversiteit willen, kunnen en moeten we aan? – 53
Lusten en lasten van stereotypen – 60
De jamcirkel: jammen met verschillen – 70
Inclusie: omgaan met tegengestelde krachten – 76
Leiders en inclusie – 78
Meer liefde voor onderscheid en verschillen: hoe dan? – 83
Bronnen – 86
2 MACHT - Over apenrotsen en wie het voor het zeggen heef
Cultuur als wapen – 96
Pikordes: opeten, doden, of seksen – 101
Dominantieblindheid en minderheidsstress – 110
Grappen, grollen en microagressie – 113
Koningen, Harry’s, dwarsliggers, zondebokken en helden – 118
Privileges en machtsbronnen – 123
Zie de macht van macht: hoe dan? – 132
Bronnen – 13
3 WAARHEID - Over hoe we met meerdere waarheden om kunnen gaan
Dé waarheid bestaat niet – 139
Zo doen we dat nu eenmaal – 145
Actief op zoek naar het alternatief – 155
Wiens waarheid? Komen tot win-win – 159
Nieuwe manieren met Deep Democracy – 170
Nieuwe manieren met polarity mapping – 173
Daag de waarheid uit en kom tot nieuwe manieren: hoe dan? – 178
Bronnen – 181
4 VERTROUWEN - Over de energie die ontstaat door ongemak
Vertrouwen als een keuze – 185
Verrukkelijke onwetendheid, comfort en schok – 191
De plek der moeite – botsende idealen – 198
Hoe spanningen kunnen leiden tot conflicten – 211
Als conflicten zich vastdraaien en polariseren – 219
Meer vertrouwen in het onbekende: hoe dan? – 226
Bronnen – 229
5 LEF - Over jammen in flow en met uitersten
Jammen met ritme – 237
Zonder risico geen flow – 252
Rebelse energie en morele moed – 262
Een krachtig, energiek verhaal – 274
Samen jammen met lef: hoe dan? – 282
Bronnen – 288
Bijlagen
Vertrouwen als een keuze – 185
Verrukkelijke onwetendheid, comfort en schok – 191
De plek der moeite – botsende idealen – 198
Hoe spanningen kunnen leiden tot conflicten – 211
Als conflicten zich vastdraaien en polariseren – 219
Meer vertrouwen in het onbekende: hoe dan? – 226
Bronnen – 229
Jammen met ritme – 237
Zonder risico geen flow – 252
Rebelse energie en morele moed – 262
Een krachtig, energiek verhaal – 274
Samen jammen met lef: hoe dan? – 282
Bronnen – 288
Bijlagen
I Jam Cultures-vragenlijst: inclusie in houding en gedrag – 290
II Jam Cultures-canvas - praatplaat, strategie- en actieplanner – 295
III Inclusieprincipes – 298
Hoe inclusief ben jij?
Om dat te weten te komen heeft Jitske Kramer in haar boek Jam Cultures een lijst met vragen opgenomen. Het gaat om individuele vragen die een goede indicatie geven van hoe inclusief jij bent. Jitske heeft deze vragenlijst samengesteld na bestudering van veel inclusietests, gecombineerd met mijn persoonlijke ervaringen in het werken met dit thema.
Download de vragenlijst voor individuen >
De bedoeling
De bedoeling is dat je elke stelling een cijfer geeft tussen 1 en 10. Een 1 betekent dat dit absoluut niet van toepassing is. Een 10 betekent dat het de normaalste zaak van de wereld is om dit gedrag te vertonen en dat het ook regelmatig te zien is. Vul in voor jezelf, of laat een ander dit voor jou invullen.
Hoe inclusief zijn wij?
Voor teams, afdelingen of organisaties is er een aparte lijst om te bepalen hoe inclusief jullie als groep zijn. Gebruik de uitkomsten om met elkaar in gesprek te gaan en maak eventueel afspraken ter verbetering.
“Een grote transformatie leidt héél vaak tot een machtsverschuiving”
Het structurele hybride werken brengt heel wat teweeg. Leiderschap krijgt een andere invulling, nieuwe bedrijfsculturen worden gevormd. Hoe anders zijn ze? Wie wint en wie verliest? Met welke uitdagingen gaat dat gepaard? We gaan te rade bij een onafhankelijke expert, Jitske Kramer. Een gesprek over deep democracy, interactie en besluitvorming, diversiteit en inclusie. En over hoe je door een antropologische bril veranderingsprocessen plots veel helderder ziet.
Lees hier het hele interview met Jitske Kramer.
